قم؛ مأذنه اسلام ناب/ درخشش ۲۰۰ هزار ستاره بر محور خورشید کریمه

زمانی که مرحوم علامه بحرالعلوم برای زیارت بارگاه حضرت معصومه(س) از نجف به قم سفر کرد، در بخش شمالی حرم مطهر، از جایی که امروز به چهارراه بازار شهرت دارد، کفش‌های خود را در آورد و پابرهنه به سمت حرم کریمه اهل بیت حرکت کرد. او معتقد بود که صدها متر قبل از حرم حضرت معصومه(س) قبر هزاران محدث و عالم بزرگ دینی است.

شیخ عباس قمی صاحب اثر گرانسنگ مفاتیح الجنان در یکی از کتاب‌هایش تعداد محدثان بزرگ دفن شده در اطراف حرم حضرت معصومه(س) را ۲۰۰ هزار نفر ذکر کرد. بزرگانی که هر کدام در شهر و دیار دیگری بودند، گنبد و بارگاهی مثل حرم حضرت عبدالعظیم حسنی برای آنها ایجاد می‌شد. حکایت محدثان بزرگ که حافظان ۳۰۰ هزار حدیث هستند، حکایت ستارگانی است که با درخشش خورشید کریمه اهل بیت دیده نمی‌شوند.

این مفاخر با درک روایاتی که در مورد مدح و جایگاه قم از ائمه اطهار وارد شده، بهتر قابل فهم است. روایاتی که قم را حرم اهل بیت معرفی می‌کند و خبر دفن دختر موسی ابن جعفر را در این آشیانه آل محمد(ص) می‌‌دهد. بانویی که عالی ترین درجه عفت و عصمت در او موج می‌زد.

اینکه قم مأمن فاطمیون، مدفن کریمه اهل بیت و بسیاری از فقها و اولیای بزرگ الهی و حرم اهل بیت(ع) است و یکی از درهای بهشت به روی اهل قم باز می‌شود، در جای خود بسیار مهم است اما قم جایگاه خاص دیگری هم دارد.

قم اکنون مأذنه اسلام ناب محمدی(ص) و منادی کامل و واقعی دین اسلام در دوران سخت غیبت است که علوم اهل بیت از این معدن علم و فضل در عالم فراگیر می‌شود و جهانیان را با حقیقت دین آشنا می‌کند.

حرم اهل بیت از این نظر منادی و دعوتگر سبک زندگی ولایی است که ماموریت جهانی بسترسازی ظهور آخرین منجی را عهده دار است.

شاخص‌های زندگی ولایی

زندگی ولایی شاخص‌ها و اقتضائاتی دارد که آیت‌الله سیدمحمد غروی، عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه در این زمینه تأکید کرد: زندگی ولایی به معنای داشتن زیستنی است که مدار و محور آن ولایت خدا و اهل بیت(ع) است و ارزش‌های الهی برآن حاکم است.

به گفته وی، حاکم بودن باید و نبایدهایی که بر اساس تربیت قرآنی تبیین شده است و حرکت در مسیری که قرآن و اهل بیت(ع) تبیین کرده از جمله شاخص‌هایی است که وجود آن در هر زندگی می‌تواند آن را ولایی کند.

از نظر این عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، آمیختگی زندگی با عدالت، صداقت، عفاف و تفکر عمیق در مسائل از شاخص‌های زندگی ولایی است.

وی گفت: یکی دیگر از شاخص‌های زندگی ولایی این است که انسان مسائل دنیوی را در زندگی، هدف قرار ندهد. گرچه دنیا وسیله‌ای برای رسیدن به آخرت است و انسان در این دنیا می‌تواند به کمالات خود دست پیدا کند اما انسان نباید زندگی دنیوی را ملاک فعالیت‌های خود بداند.

نقش بی‌بدیل کریمه

آیت‌الله غروی در بخش دیگری از سخنان قم به دلایل برجسته‌بودن جایگاه قم و فضائل و برکات حضرت معصومه(س) از نظر امامان معصوم علیهم السلام اشاره کرد و گفت: قم از نظر ائمه اطهار علیهم السلام عش آل محمد(ص) و حرم اهل بیت است.

وی اظهار کرد: جمعی از شیعیان خدمت امام صادق(ع) مشرف شده بودند و گفتند که از مردم ری هستند. حضرت فرمود آفرین به برادرانمان از اهل قم. آنان چند بار تکرار کردند ما از ری خدمت شما رسیدیم و حضرت نیز سخن نخست خود را تکرار کرد. امام صادق در ادامه فرمودند: خداوند حرمی دارد که در مکه است و برای رسول خدا(ص) نیز حرمی در مدینه است، کوفه حرم امیرالمومنین(ع) است و حرم ما اهل بیت(ع) شهر قم است.

عضو جامعه مدرسین ادامه داد: امام صادق(ع) این مژده را داده بودند که دختری از اولاد ایشان در قم دفن می‌شود و هر کس او را با معرفت زیارت کند، بهشت بر او واجب می‌شود.

مهم‌ترین پایگاه شیعه

عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه با بیان اینکه زیارتنامه حضرت معصومه از امام معصوم رسیده، تصریح کرد: وقتی قم به عنوان حرم اهل بیت معرفی می‌شود و درباره خود حضرت فاطمه معصومه تعبیرات ارزشمندی از سوی ائمه اطهار وارد شده، طبیعتا قم یک ویژگی خاصی پیدا می‌کند.

به گفته آیت‌الله غروی شیعیان مدینه، عتبات عالیات و کشورهای جهان توجه خاصی نسبت به قم و حرم حضرت معصومه(س) دارند، چون ائمه اطهار قم را به عنوان حرم اهل بیت معرفی کردند.

این استاد حوزه علمیه قم افزود: اینکه بزرگان دین تاکید دارند که قم و حرم حضرت معصومه(س) به عنوان مهم‌ترین پایگاه شیعه می‌تواند خلاء مزار حضرت فاطمه زهرا(س) را پر کند، به این دلیل است که شیعیان توجه خاصی به قم داشته باشد.

وی معتقد است که قم با محوریت کریمه اهل بیت و وکلای امام جواد، امام هادی و امام حسن عسکری(ع) در طول تاریخ محوریت داشته و هزاران محدث بزرگ در این شهر زندگی می‌کردند و برای نشر معارف اهل بیت اهتمام داشتند.

مرکز نشر علوم ناب اسلامی

آیت‌الله غروی با تأکید بر اینکه تاسیس حوزه علمیه توسط مرحوم آیت‌الله حائری، رونق دوباره‌ای به قم بخشیده، اظهار کرد: به دنبال تاسیس حوزه علمیه قم آیات ثلاث (سید محمد حجت، صدرالدین صدر و خوانساری) توجه ویژه‌ای به این حوزه داشتند. پس از استقرار مرحوم حائری، تعدادی از شاگردان مرحوم آخوند خراسانی در قم رحل اقامت می‌افکنند و توجه فقهایی همچون گلپایگانی، اراکی و امام خمینی به آیت‌الله حائری معطوف می‌شود.

وی با تشریح روند پیشرفت حوزه علمیه قم، افزود: حوزه علمیه قم اکنون بزرگ‌ترین پایگاه علمی شیعه محسوب می‌شود که از نظر کیفی و کمی توسعه زیادی یافته و قابل مقایسه با وضعیت قبل از انقلاب نیست.

عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه وجود فقها و مراجع تقلید در قم را زمینه‌ساز رشد علمی حوزه علمیه این شهر دانست و تاکید کرد: حوزه علمیه قم در تخصص‌های مختلفی که مورد نیاز است، فعالیت دارد و وضعیت این حوزه تاکنون در چنین جایگاهی نبوده است.

وی افزود: این دستاوردها از برکات حضرت معصومه(س) است که قم به عنوان حرم اهل بیت نام گرفت و تمام توجهات معطوف به اینجا شد.

آیت‌الله غروی درخشش حوزه علمیه قم در دهه‌های اخیر را بی‌نظیر دانست و گفت: قم در عصر حاضر به عنوان پایگاه انقلاب اسلامی و مرکز بزرگ‌ترین حوزه علمیه شیعی نقش محوری در نشر علوم اهل بیت دارد.

کرامات حضرت فاطمه معصومه(س) برای قم بسیار است اما حفظ حوزه علمیه که مرکز نشر اسلام ناب محمدی است، خود یکی از بزرگ‌ترین کرامات بانوی آب و آیینه است. همین حوزه که با نام انقلاب اسلامی عجین شده، قم را شهره آفاق کرده، به طوری که توجه همه شیعیان جهان به این دیار است.